PCOS, czyli zespół jajników policystycznych dotyka około 15 procent kobiet w wieku rozrodczym. Choroba została po raz pierwszy zdiagnozowana w 1935 roku przez dwóch amerykańskich lekarzy: Irvinga F. Steina, Sr. i Michael L. Leventhala. PCOS jest najczęstszym zaburzeniem hormonalnym u młodych kobiet, mającym negatywny wpływ na funkcjonowanie jajników. Co prawda powstają w nich liczne pęcherzyki, w których dojrzewa komórka jajowa, ale zazwyczaj nie wydostaje się ona do jajowodu. W konsekwencji pęcherzyki obumierają i zmieniają się w małe torbiele. To z kolei zaburza cykl menstruacyjny i pociąga za sobą szereg innych konsekwencji, m.in. prowadzi do niepłodności.
PCOS daje wiele pozornie niepowiązanych ze sobą objawów, a ich stopień i nasilenie mogą być różne u każdej kobiety. Objawami, które mogą sugerować, że cierpisz na zespół jajników policystycznych mogą być przede wszystkim:
• Zaburzony cykl menstruacyjny, np. skąpe lub nieregularne miesiączki. Zdarzają się także przypadki, że miesiączka w ogóle zanika. Brak owulacji.
• Nieuzasadnione tycie, szczególnie w okolicach talii.
• Łysienie typu męskiego, czyli tzw. „zakola”
• Nasilony trądzik, także na klatce piersiowej i plecach. Może pojawić się również łojotok.
• Nadmierne owłosienie na twarzy, udach, pośladkach, plecha, brzuchu i sutkach. Powodem jest wysokie stężenie męskich hormonów płciowych (androgenów) we krwi skutkuje hirsutyzmem.
• Mikrotorbiele w jajnikach, które są widoczne podczas badania USG. Warto także dodać, że policystyczne jajniki mają kilka charakterystycznych cech: są duże – posiadają ponad 10 ml objętości (10 cm3), zawierają drobne pęcherzyki – nie większe niż 9 mm średnicy. Musi ich być co najmniej 12 w każdym jajniku.
• Nieprawidłowy stosunek hormonu LH do hormonu FSH.
• Nadciśnienie tętnicze.
Jak leczyć PCOS?
Metoda leczenia jest uzależniona od tego, czy kobieta planuje zajść w ciąże czy też nie. W sytuacji kiedy w najbliższej przyszłości nie planuje zostać mamą, najskuteczniejszym rozwiązaniem mogą okazać się tabletki antykoncepcyjne zawierające gestageny III lub IV generacji, wykazujące lekkie działanie antyandrogenne. Dzięki zablokowaniu naturalnego cyklu miesiączkowego, pęcherzyki w jajnikach wchłaniają się, nie powodując nowych zmian. Co więcej tabletki pozwalają również na złagodzenie innych objawów, m.in. trądziku.
W leczeniu PCOS najczęściej stosuje się również: octan cyproteronu, który skutecznie hamuje działanie męskich hormonów w organizmie kobiet; spironolakton w odpowiednich dawkach wykazujący działanie antyandrogenne; metformina, który przyczynia się do spadku masy ciała i zmniejszenia ilości insuliny w organizmie, co pozytywnie wpływa na obniżenie wydzielania przez jajniki androgenów.
Z kolei przy problemach z zajściem w ciążę stosowany jest lek wywołujący owulację. Niekiedy podejmowana jest decyzja o leczeniu operacyjnym, czyli tzw. drillingu jajnika lub też o zapłodnieniu in vitro.
Warto jednak zaznaczyć, że niestety każda z wymienionych metod leczenia nie prowadzi do trwałego wyleczenia.
Pamiętaj! Nie zastąpię Ci fachowej porady lekarskiej. Moje podpowiedzi traktuj wyłącznie jako pomoc doraźną przed udaniem się do lekarza pierwszego kontaktu.
