Czerniak jest obecnie najczęściej występującym nowotworem skóry u osób w wieku 24-40 lat. W Polsce rozpoznaje się go zbyt późno, dlatego 1 na 3 pacjentów umiera z powodu tej choroby. Tymczasem wcześnie wykryta daje 97 procent szans na całkowite wyleczenie. Lepiej jednak zapobiegać niż leczyć. W jaki zatem sposób ustrzec się przed czerniakiem i czy same kremy z filtrem UV wystarczą?
Gdzie go szukać?
Czerniak najczęściej pojawia się na nogach, plecach i karku. Rzadziej występuje na skórze głowy, a nawet w miejscach, które w niewielkim stopniu są narażone na kontakt z promieniami UV. Czerniak może być nowym znamieniem, ale może również powstać z już istniejącego.
Liczy się czas!
Niestety ten typ raka charakteryzuje się agresywnym wzrostem, a także wczesnymi i licznymi przerzutami. Zwykły pieprzyk może zmienić się w czerniaka w ciągu kilku miesięcy, kolejne kilka miesięcy to jego rozwój w głąb skóry. Tymczasem kiedy choroba nie jest jeszcze zaawansowana, działanie lekarzy ogranicza się właściwie do wycięcia znamienia, co pozwala na wyleczenie prawie 100% chorych. Dlatego tak ważne jest obserwowanie zmian na skórze, zwłaszcza po sezonie letnim.
Jestem w grupie podwyższonego ryzyka?
Czerniak skóry może rozwinąć się u każdego. Jednak zagrożenie zachorowaniem na niego wzrasta u osób :
- mających jasną karnację, jasne włosy, niebieskie oczy i piegi;
- mających liczne znamiona barwnikowe;
- które doznały oparzeń słonecznych;
- przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie;
- u których w rodzinie występowały przypadki nowotworów skóry;
- korzystających z solarium.
Co zrobić by nie zachorować?
- używaj kremów z wysokim filtrem UVA i UVB;
- noś nakrycia głowy i okulary z filtrem UV;
- od godz. 11 do godz. 16 wypoczywaj w cieniu;
- zapomnij o solarium;
- nie opalaj się dłużej niż godzinę dziennie;
- obserwuj swoją skórę w celu szybkiej identyfikacji zmiany.
Jakie kremy z filtrem UV wybierać?
Same kremy z filtrem nie wystarczą żeby uchronić się przed czerniakiem. Mogą jednak znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania. Najlepiej wybierać kremy chroniące zarówno przed promieniowaniem UVA jak i UVB. Osoby z bardzo jasną karnację powinny zaopatrzyć się w krem z SPF minimum 20. Osoby, które nie mają znamion i piegów mogą używać kremu z SPF 15. Natomiast osobom z ciemną karnacją poleca się kremy z filtr SPF 12-15. Posiadacze bardzo ciemnej karnacją mogą używać kremu z filtrem SPF 9-10. Warto jednak pamiętać, że krem z filtrem trzeba nałożyć minimum 20 minut przed wyjściem na słońce. Należy posmarować się grubą warstwą kremu i powtarzać tę czynność (co najmniej!) co dwie godziny.
Pamiętaj! Nie zastąpię Ci fachowej porady lekarskiej. Moje podpowiedzi traktuj tylko jako pomoc doraźną przed udaniem się do lekarza pierwszego kontaktu.
