Osteoporoza to podstępna i przewlekła choroba cywilizacyjna. Oznacza rozrzedzenie tkanki kostnej. Statystyki pokazują, że choruje na nią 2 000 000 Polaków (co 3 kobieta i co 5 mężczyzna). W początkowej fazie przebiega bezobjawowo. Osteoporoza wtórna dotyka osoby w różnych wieku. Stopień zagrożenia wzrasta z wiekiem jedynie w przypadku osteoporozy w wydaniu pierwotnym. W przypadku zachorowania, poprzez stosowanie odpowiednich leków, przestrzeganie diety bogatej w
wapń, potas,
magnez, białko i prowadzenie zdrowego trybu życia, możemy prawie maksymalnie zredukować ryzyko złamania kości. Pytanie, jak ją rozpoznać i jak zapobiegać, a nie leczyć? Wczesna profilaktyka jest tutaj kluczowa.
KTO JEST W GRUPIE RYZYKA?Na zachorowanie narażone są osoby, które tę tendencje przejęły wraz z genami. Na osteoporozę chorują częściej kobiety w okresie postmenopauzalnym. Wiąże się to ze zwiększonym zapotrzebowaniem na wapń i nagłym obniżeniem poziomu estrogenów.
W grupie ryzyka znajdują się także osoby:
- starsze (+50 lat),
- z niską masą ciała,
- i te cierpiące na zaburzenia hormonalne, choroby układu pokarmowego, oddechowego i nerek.
- kolejny czynnik ryzyka to rasa biała lub żółta.
DWA OBLICZA OSTEOPOROZYJak już wspomniałem wcześniej, medycyna wyróżnia dwa rodzaje osteoporozy –
pierwotną i wtórną. Pierwsza z nich dotyczy starzenia się układu szkieletowego. To proces nieunikniony, który dotyczy każdego z nas. Z wiekiem nasze kości tracą swoją gęstość mineralną. Co możemy zrobić w tej sytuacji? Redukować czynniki, które mają wpływ na starzenie się naszego organizmu, do których należą:
- niewystarczająca ilość witaminy D,
- palenie papierosów,
- siedzący tryb życia,
- zbyt częste spożywanie alkoholu,
- zła dieta.
To od nas zależy, co jemy, czy i jak się ruszamy, czy używamy suplementów, czy sięgamy po papierosy i alkohol.
Osteoporoza wtórnaPowodem jej powstania są często takie choroby jak nadczynność i niedoczynność tarczycy oraz cukrzyca. Mogą ją wywołać pewne grupy leków:
- przeciwpadaczkowe,
- zmniejszające krzepliwość krwi,
- oraz leki immunosupresyjne.
SKORO PRZEBIEGA BEZOBJAWOWO, JAK MOGĘ JĄ POZNAĆ?Jak najszybciej wykryć złodzieja kości?
Pierwszymi symptomami choroby mogą być:
- przewlekły ból kręgosłupa, niższy wzrost, garbienie się. Jednak dużo częściej dochodzi do tzw. złamania osteoporotycznego. Złamanie kości występuje przy niewielkim wysiłku, gdzie u zdrowej osoby nie doszłoby do żadnego uszczerbku na zdrowiu. Dzieje się tak, ponieważ kość jest słaba.
Jeśli odczuwasz bardzo dotkliwy ból po upadku, któremu towarzyszy obrzęk np. przedramienia, masz problem ze wstawaniem lub czujesz mocny ból kręgosłupa, udaj się do lekarza. Nie zwlekaj. To może być osteoporoza.
BADANIAZ pewnością, jeśli powiesz lekarzowi o objawach charakterystycznych dla osteoporozy, skieruje Cię na specjalistyczne badania.
Należą do nich m.in. badanie densytometryczne, gdzie zostaje oznaczona mineralna gęstość kości (BMD). Miejscem badania jest odcinek lędźwiowy kręgosłupa lub koniec kości udowej. Przy diagnozowaniu osteoporozy znaczenie ma także wskaźnik T-score prezentujący, jak w stosunku do lat poprzednich obniżyła się u pacjenta gęstość mineralna kości.
Być może w Twoim wypadku zostanie zlecone wykonanie tomografii komputerowej. Pierwszy krok to z pewnością wizyta w gabinecie lekarskim.
LEPIEJ PRZECIWDZIAŁAĆ NIŻ LECZYĆPamiętaj by w Twojej diecie, pojawiły się produkty bogate w
wapń (nabiał, strączki, orzechy, szpinak), który bierze udział w tworzeniu mineralizacji tkanki kostnej. Suplementuj
witaminę D razem z K,
witaminę C,
kwasy omega. Potwierdzono bowiem, że przyjmowanie tych kwasów zwiększa gęstość mineralną kości!
W momencie zdiagnozowania choroby pomocne będą leki przeciwresorpcyjne i te stymulujące tworzenie się tkanki kostnej. Leczenie osteoporozy oznacza także regulację hormonów oraz odstawienie używek, w tym kawy, która sprawia, że wydalamy wapń.
Pamiętaj! Nie zastąpię Ci fachowej porady lekarskiej. Moje podpowiedzi traktuj tylko jako pomoc doraźną przed udaniem się do lekarza pierwszego kontaktu.