Termometry lekarskie
Temperatura ciała jest jednym z podstawowych parametrów stosowanych do oceny stanu zdrowia pacjenta. Pomiar temperatury przeprowadza się za pomocą termometrów lekarskich, które podzielić można na szklane, elektroniczne oraz bezdotykowe. Czym charakteryzują się poszczególne rodzaje termometrów i dla kogo są dedykowane?
Podwyższona temperatura
Gorączka jest częstym, choć nieswoistym objawem chorobowym, który towarzyszy głównie zmianom zapalnym oraz infekcyjnym. Za gorączkę uważa się stany przekraczające 38°C, natomiast mniejsze wzrosty temperatury nazywa się stanami podgorączkowymi. Prawidłowa temperatura ciała mieści się w zakresie 35,9-37,6°C i wartość ta zależy od wieku, właściwości osobniczych, pory dnia oraz miejsca pomiaru temperatury. Temperatura mierzona w ustach i w odbytnicy jest zwykle o ok. 0,5-0,8°C wyższa niż temperatura mierzona pod pachą. Wykazano ponadto, że najwyższa temperatura ciała występuje ok. godziny 17-18, podczas gdy minimalna – ok. godziny 3 nad ranem. Podwyższonej ciepłocie ciała towarzyszyć może przyspieszenie tętna, utrata apetytu, bóle głowy, a w przypadku temperatury powyżej 38°C – także dreszcze i obfite poty.
Termometry lekarskie
Do pomiaru ciepłoty ciała służą termometry lekarskie, które umożliwiają odczyt temperatury w zakresie 35-42°C. Wyróżnia się 3 główne typy termometrów:
- termometry szklane: rtęciowe i bezrtęciowe,
- termometry elektroniczne,
- termometry bezdotykowe.
Do niedawna, najczęściej używane były termometry rtęciowe. Od 2007 roku, z uwagi na zawartą w nich rtęć, zostały wycofane z obiegu aptecznego. Rtęć charakteryzuje się silnymi właściwościami mutagennymi i wszelkie przedmioty zawierające rtęć muszą zostać oddane do utylizacji. Dotyczy to także termometrów rtęciowych.
Termometry szklane bezrtęciowe zawierają alkohol lub stopy metali (np. galu, cyny i indu), które pod wpływem temperatury ulegają upłynnieniu. Termometry te przeznaczone są do pomiaru temperatury pod pachą lub w odbytnicy. Choć dokładny czas pomiaru podany jest na opakowaniu produktu, zwykle wynosi on ok. 10 min. Termometry te charakteryzują się małą dokładnością.
Termometry elektroniczne posiadają plastikową obudowę, która zapewnia dużą wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. Zwykle jest ona także wodoodporna i łatwiejsza w dezynfekcji. Wynik podawany jest w formie cyfrowej już po kilku/kilkunastu sekundach, a urządzenie informuje specjalnym sygnałem dźwiękowym o zakończeniu pomiaru. Termometry elektroniczne, dzięki specjalnej elastyczne końcówce, łatwo dopasowują się do jam ciała i mogą być wykorzystywane do pomiaru temperatury w ustach, odbytnicy lub pod pachą. Termometry elektroniczne charakteryzują się dużą dokładnością, tj. ± 0,1°C. Ich zaletą jest także niewysoka cena.
Termometry bezdotykowe (na podczerwień) służą do pomiaru temperatury w uchu lub na czole. Pomiar trwanie jedynie kilka sekund, a wynik otrzymujemy w postaci cyfrowej. Dokładność tego rodzaju termometrów jest największa i waha się w granicach od ±0,1°C do ±0,01°C. Termometry bezdotykowe są szczególnie polecane małym dzieciom oraz osobom niepełnosprawnym.
