Czy wiesz, że zawał bywa mylony z dolegliwościami żołądkowymi?
Zatrucie, refluks, niestrawność... Są pacjenci, którzy przeszli zawał serca nie wiedząc o tym! Dlatego diagnoza nie jest prosta. Statystyki podają, że zawał serca pojawia się u około stu tysięcy osób w skali roku! Jak w każdej chorobie, tak i tutaj – niezwykle ważna jest odpowiednia diagnostyka i leczenie, dlatego jeśli trafiłeś na ten artykuł, przeczytaj go do końca i potraktuj poważnie. Być może w niedalekiej przyszłości znajdziesz się w sytuacji,
w której ktoś z Twojego otoczenia z powodu zawału będzie potrzebował udzielenia pierwszej pomocy.
ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO – CO SIĘ DZIEJE?Synonim tego schorzenia to ostry zespół wieńcowy. Pojawia się w momencie niedokrwienia/niedotlenienia części serca, z powodu zakrzepu ograniczającego przepływ krwi przez tętnice wieńcowe. Innymi słowy, zawał serca to martwica serca.
Ważny jest również fakt, że w kardiologii wyróżniamy tzw. stan przedzawałowy. Mówimy o nim, gdy dochodzi do tzw. obumarcia komórek mięśnia sercowego. W praktyce lekarze określają w ten sposób także choroby wieńcowe, związane z niedokrwieniem serca, dławicę piersiową itp. – często by łatwiej zobrazować stan zdrowia swoim pacjentom. Niezaprzeczalne jest to, że nieleczone choroby, wymienione wyżej są prostą drogą do zawału. Skąd wiemy, jak groźny jest zawał? Decyduje o tym wielkość tętnicy wieńcowej, która uległa zamknięciu i stopień tego zamknięcia.
OBJAWY – DROGOWSKAZYPamiętajmy, że tak, jak w przypadku wielu chorób, objawy zawału serca są różne i mocno zindywidualizowane. Mogą przypominać nawet zatrucie pokarmowe. Wiele z objawów jest charakterystyczna dla wielu innych dolegliwości zdrowotnych
Do najczęściej wymienianych objawów zawału mięśnia sercowego należą:
- ból w klatce piersiowej - najbardziej charakterystyczny sygnał zwiastujący zawał
- poty, bladość, duszność
- przyspieszone bicie serca
- zawroty głowy, osłabienie
- objawy mogą pojawić się także w sferze psychicznej: lęk przed nachodzącą śmiercią
- silnie zabarwienie
- objawem może być także ból brzucha! Mdłości, wymioty
W przypadku „mało zawałowych” objawów wyklucza się najpierw inne bardziej prawdopodobne choroby, a dopiero później zawał.
JAK TO BOLI?Dłużej niż 20 minut. Ból nie zmienia się wraz z uciskiem, czy zmianą pozycji. Ból może promieniować do ramienia, żuchwy, barku, czy pleców.
Co ważne, w wielu przypadkach zawał nie boli. Zdarza się także, że ból zlokalizowany zupełnie gdzieś indziej – jak. np. w nadbrzuszu, jego środkowej lub prawej części.
PROFILAKTYCZNIE? NIE ZASZKODZINa zawał serca bardziej narażone są osoby obciążone genetycznie oraz takie, które chorują już na cukrzycę, mają wysoki poziom cholesterolu, lub nadciśnienie.
Jakie czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia zawału?
- brak aktywności fizycznej,
- nadmierny stres,
- palenie tytoniu – w przypadku palaczy możliwość wystąpienia zawału jest 5x większa,
- zażywanie doustnych środków antykoncepcyjnych – ponieważ zwiększają szansę wystąpienia zakrzepicy.
Co zrobić, by sprytnie oddalić się od zawału?
Wyeliminować wyżej wymienione czynniki! Zawał serca to choroba cywilizacyjna, dlatego nasz tryb życia ma tutaj kluczowe znaczenie!
PIERWSZA POMOC – REAGUJ I RATUJ ŻYCIE!Rozpatrzmy dwie możliwe sytuacje:
I. Mamy do czynienia z osobą przytomną – jak postępujemy?Przede wszystkim spróbujmy poskromić emocje, po to, by uspokoić osobę, której musimy pomóc. Jeśli jest taka możliwość, doprowadźmy do sytuacji, w której pacjent znajdzie się w pozycji siedzącej lub półsiedzącej – to pomoże w sprawniejszym oddychaniu. Zapewniajmy tę osobę, że panujemy nad sytuacją.
Do czasu przyjazdu pogotowania ratunkowego należy także poluzować odzież pacjenta
– krawat, kołnierzyk, koszule, a także zapewnić dopływ świeżego powietrza np. poprzez otwarcie okien. Działamy, żeby osobie z podejrzeniem zawału oddychało się, jak najlepiej.
II. Osoba jest nieprzytomnaW tej sytuacji działamy dużo szybciej. Zachowujemy zimną krew i sprawdzamy, czy u pacjenta wyczuwalne jest tętno oraz, czy oddycha. W tym celu zbliżamy nasze ucho do ust nieprzytomnego, sprawdzamy, czy też rusza się jego klatka piersiowa.
Jeśli puls jest wyczuwalny, kolejnym etapem pomocy jest ustawienie osoby, która straciła przytomność. W takich sytuacjach zawsze kładziemy pacjenta na boku – w pozycji bocznej ustalonej.* Pozwala to uniknąć zachłyśnięcia się, udrażniamy dzięki temu drogi oddechowe „poszkodowanego”.
A co jeśli nie wyczuwamy tętna? Konieczna jest resuscytacja! Pamiętacie?!
→ 30 uciśnięć/2 oddechy. Resuscytacja powinna trwać do momentu przywrócenia tętna lub do chwili, w której zjawi się karetka pogotowia.
*Uwaga! Jeśli nieprzytomny leży na wznak, odginamy głowę do tyłu, by udrożnić drogi oddechowe.
DRUGIE ŻYCIENiestety w wielu przypadkach zawał jest śmiertelny... Zdarza się jednak, że pacjent przeszedł już dwa zawały, a każdy z nich pozostawił „widoczną” bliznę na sercu. Kondycja mięśnia sercowego po zawale nigdy nie będzie już tak dobra, jak wcześniej. Ograniczona staje się także wydolność.
Po zawale należy zadbać o odpowiednią rekonwalescencję. Potrzebne będą również pokłady cierpliwości.
Nie wracamy do starych, złych przedzawałowych nawyków. Dbamy o ruch, dietę, ograniczenie stresu. Słowem nie przeciążamy się psychicznie i fizycznie. Dbamy o siebie. Rzucenie alkoholu oraz papierosów to sprawy oczywiste, tak jak Regularne badania serca, które mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka kolejnego zawału.
Pamiętaj! Nie zastąpię Ci fachowej porady lekarskiej. Moje podpowiedzi traktuj tylko jako pomoc doraźną przed udaniem się do lekarza pierwszego kontaktu. 
